انواع روکش دندان
روکش دندان یا همان (dental Crown) در دندان پزشکی یک روش درمانی است که این روزها بسیار پر طرفدار شده است. در این روش به جای تاج دندان روکش دندان قرار میگیرد. به بخش سفید رنگ دندان تاج دندان میگویند که بیرون از لثه قرار گرفته است. روکش دندان همان کلاهک سفید رنگ یا تاج است که کامل بر روی دندان اصلی قرار دارد، در واقع روکش همان نمای بیرونی دندان اصلی است. در تعریف روکش میتوان به کاربرد های زیبایی و ترمیمی اشاره کرد زیرا روکش دندان همان پروتز ثابت می باشد که دندان پزشکبرای مراجعه کننده ها می تواند انجام دهد. .برای انجام روکش دندان میتوان از مواد مختلفی استفاده کرد که فرد میتواند با توجه به شرایط دندانی و هزینه روکش مورد نظر، نوع ماده را انتخاب نماید.
روکش دندان چیست ؟
روکش دندان یا قالب دندان برای دندان هایی کارایی دارد که دیگر ترمیم دندان توسط دندان پزشک، جواب گوی آنها نیست. اگر دندانی کامل پوسیده شده باشد با توجه به تخریب بافت دندان، دیگر نمیشود دندان را پر کرد، بنابراین باید از روکش دندان استفاده کرد. روکش دندان یک روش دائمی درمان برای دندان به شمار نمی آید زیرا این احتمال وجود دارد که دندان در زیر روکش دچار پوسیدگی شود که در این صورت دندان پزشک باید درمان ریشه را برای فرد مورد نظر انجام دهد. دندان هایی که میزان پوسیدگی کمی دارند و بافت کمتری از آنها تخریب شده است نیازی به روکش دندان ندارد. البته با توجه به بافت دندان، نظر دندان پزشک در این زمینه بسیار با اهمیت می باشد.
انواع روکش دندان کدامند؟
روکش دندان با توجه به نوع موادی که در ساخت آن وجود دارد انواع مختلفی دارند که در متن زیر به توضیح هر کدام از آنها می پردازیم:
1- روکش های تمام فلزی
2- روکش های تمام سرامیکی
3- روکش فلز-سرامیک (PFM)
1-روکش های تمام فلزی:
فلزاتی مانند نیکل، طلا، کروم یا پالادیوم برای ساخت این نوع از روکش مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به نوع فلز به کار رفته در ساخت روکش، رنگ روکش می تواند نقره ای، زرد یا سفید باشد. به دلیل آنکه روکش های فلزی از استحکام بیشتری برخوردار هستند، این نوع از روکش ها برای دندان های عقبی مناسب تر می باشند.
2- روکش های تمام سرامیکی:
روکش های تمام سرامیکی استحکام کمتری نسبت به روکش های فلزی دارند، ولی اگر از جنبه زیبایی به آنها توجه شود، دارای رنگ طبیعی هستند. زیرکونیوم یک نمونه تمام سرامیک است که به دلیل رنگ طبیعی سرامیک برای دندان های جلویی قابل استفاده است، اهمیت این امر به دلیل استفاده کمتر از دندان های جلویی برای جویدن غذا می باشد.
3-روکش فلز-سرامیک(PFM)
این نوع روکش از ترکیب فلز و سرامیک تهیه شده است که دارای استحکام بسیار زیادی می باشد. برای افرادی که به روکش های طبیعی و مستحکم علاقه دارند، این روکش ها بهترین گزینه می باشند. استفاده از این روکش ها بیشتر برای دندان های آسیاب است به دلیل اینکه خط قرمز روکش در ناحیه لثه مشخص می باشد.
در چه مواردی از روکش دندان استفاده میکنیم؟
به جرات می توان گفت که، یکی از بهترین جایگزین های تاج دندان آسیب دیده، روکش دندان است و در موارد زیر نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
- برای پوشاندن دندان، زمانی که بخش زیادی از دندان تخریب شده باشد.
- وقتی یک دندان پوسیده و ضعیف میشود برای محافظت از دندان آسیب دیده ازروکش دندان استفاده میشود.
- برای اصلاح طرح لبخند در افرادی که متقاضی انجام کارهای زیبایی هستند، کاربرد دارد.
تفاوت روکش دندان با لمینت و کامپوزیت در چیست؟
کامپوزیت و لمینت دو نمونه از خدمات دندان پزشکی هستند که برای طرح لبخند استفاده میشوند. وقتی دندان پوسیده و عصب کشی میشود امکان دارد مقدار زیادی از تاج آن توسط دندان پزشک تراشیده و مینای دندان بسیار آسیب پذیر شود یا به دلایل مختلف امکان شکستگی دندان نیز وجود دارد، برای جبران این مشکلات دندان پزشک از روکش دندان برای این افراد استفاده میکند .پس نتیجه میگیریم هر کدام از این روش ها کاربردهای خاصی دارند و نمیتوان از آن ها به جای دیگری استفاده کرد. لمینت و کامپوزیت برای اصلاح فاصله بین دندان و سفید تر کردن دندان ها پیشنهاد میشوند و روکش دندان برای دندان های پوسیده یا عصب کشی شده که ساختمان ضعیف شده ای دارند بهترین انتخاب است.
تفاوت لمینت سرامیکی و روکش زیرکونیا در چیست؟
افرادی که دنبال طرح لبخند زیبا هستند لمینت سرامیکی را ترجیح می دهند. لمینت سرامیکی دارای لایه های پرسلن می باشد که به راحتی به جلوی دندان میچسبد و علاوه بر این، نور از لمینت سرامیکی عبور میکند و باعث میشود دندان ها طبیعی به نظر برسند. از میان روکش های مورد استفاده برای دندان، محبوب ترین روکش زیرکونیا است، این ماده سفید رنگ و مقاوم می باشد. زیرکونیا دارای ساختاری مستحکم است و با توجه به ترکیب آن، دارای دو نوع جامد و شفاف می باشد که نوع جامد آن برای دندان های عقبی پر استفاده تر است و از نوع شفاف آن برای دندان های جلویی بیشتر استفاده می شود.
مراحل انجام روکش دندان
روکش دندان به طور معمول به صورت زیر انجام میگیرد:
1-ابتدا معاینه توسط دندان پزشک و سپس عکس برداری از دندان انجام می شود تا شدت پوسیدگی و وضعیت ریشه دندان مشخص شود.
2-در مرحله بعد آماده سازی دندان انجام میگیرد. برای ایجاد روکش باید فضای کافی توسط دندان پزشک ایجاد شود و دندان تراش داده شود.
3- سپس قالب گیری از دندان به وسیله دندان پزشک انجام میشود و سرانجام در آزمایشگاه کار های قالب ترمیم و ساخت روکش انجام میگیرد.
4- روکش دندان که آماده شد، دندان پزشک روی دندان روکش گذاشته و آن را امتحان میکند.
5- در صورت نبود مشکل در این مرحله، روکش به دندان وصل خواهد شد.
دوره ی درمان روکش چند مدت طول میکشد؟
جهت آماده شدن دندان برای انجام روکش، 3 الی4 هفته زمان لازم است. ممکن است بعد از انجام روکش دندان، پوسیدگی ثانویه در زیر روکش برای دندان رخ دهد که این مشکل در انجام روکش بسیار شایع می باشد البته استفاده از روکش های فلزی و سرامیکی این مشکل را به حداقل می رساند.
ماندگاری روکش دندان چه قدر است؟
طول عمر روکش دندان می تواند بسیار متفاوت باشد، با توجه به نوع و جنس موادی که در فرایند تولید به کار رفته است، طول عمر روکش دندان به طور متوسط بین 5 تا 15سال می باشد. البته این زمان تقریبی بستگی به میزان مراقبت از دندان نیز دارد.
هزینه روکش دندان چه قدر است؟
هزینه روکش دندان در مرحله اول به جنس روکش بستگی دارد. اگر چه منطقه ای که در آن کار کلینیکی انجام می شود هم در قیمت بی تاثیر نیست. روکش دندان زیرکونیا بالاترین هزینه در بین تمام روکش ها را دارد. اما به صرفه ترین روکش از لحاظ اقتصادی روکش دندان فلز_سرامیک است.
روکش را باید چه زمانی عوض کرد؟
وقتی که روکش تغییر رنگ میدهد به راحتی زیبایی خود را از دست داده که این حالت برای دندان های جلویی بیشتر پیش می آید که در این مواقع باید روکش دندان عوض شود. اگر احساس درد یا ورم لثه در اطراف دندان داشتیم باید به متخصص مراجعه کنیم تا تصمیم درست را برای ما اتخاذ نماید.
مراقبت های بعد از روکش دندان؟
1- مرتب دندان های خود را مسواک بزنید، از خمیر دندان سفید کننده استفاده نکنید و خمیردندان فلوراید دار تهیه کنید.
2- از دهان شویه و نخ دندان استفاده کنید.
3- به طور کامل بهداشت دهان را رعایت کنید و بعد از هر بار غذا خوردن مسواک بزنید.
4- از خوردن غذا های سفت و سخت مانند جویدن ته دیگ خودداری کنید.
5- برای چکاپ هر شش ماه یک بار به دندان پزشک مراجعه کنید.
6- برای این که به لثه شما صدمه وارد نشود از مسواک نرم استفاده کنید.
مزایا روکش دندان چیست؟
1- داشتن دندان هایی با ظاهر طبیعی سفید و شفاف.
2- ماندگاری و دوام بالای دندان ها
3- حل مشکلات ظاهری دندان ها
4- حل شدن مشکل مینای آسیب دیده دندان
5- گرفتن نتیجه عالی و سریع
معایب روکش های دندان چیست؟
1- احتمال آسیب دیدن روکش دندان
2- برگشت ناپذیر بودن نصب روکش دندان
3- امکان به وجود آمدن حساسیت
در نهایت گزینه ای که باعث برطرف کردن ایراد های دندان میشود روکش دندان است که باعث تغییر در طرح لبخند میشود. اگر چه روکش ها دارای معایب کمی هستند ولی بالاترین ماندگاری و کارایی را دارند.
